Infecties rondom de urinewegen (UWI)

Normaal gesproken zijn de urinewegen vrij van bacteriën (steriel), met uitzondering van de urinebuis (urethra). Deze is bekleed met plaveiselepitheelcellen. Dat zijn cellen die als beschermlaag functioneren. Op deze plaveiselepitheelcellen is commensale flora aanwezig. Commensaal betekend M.O. die daar horen te zitten.

Bij vrouwen is de urethra korter dan bij de mannen. Hierdoor is de kans op een UWI bij vrouwen groter. Een urineweginfectie wil zeggen wanneer er een M.O. aanwezig is in de urinewegen een infectie kan veroorzaken. Wanneer er een UWI aanwezig is, moeten we gaan onderzoeken welke bacterie dit heeft veroorzaakt. Vaak is de verwekker 1 soort.

Als eerst bekijken we de urine macroscopisch (met het oog). We beoordelen of de urine troebel/helder is en of er eventueel bloed aanwezig is. Vervolgens willen we weten welke bacterie de verwekker is van de UWI. Vaak is dit een E.coli. Dit is een onschuldige darmbacterie die ons lichaam voorziet van vitamine K.

Hierna volgt een test om te bepalen of er antibiotica aanwezig is in de urine. Antibiotica kan er namelijk voor zorgen dat bepaalde bacteriën niet goed kunnen groeien en hierdoor een effect kunnen hebben op de telling. Om aan te tonen of er antibiotica aanwezig is gebruiken we een bacterie die zeer gevoelig is voor antibiotica namelijk Bacillus subtilis. Deze bacterie brengen we aan op een voedingsbodem (PCA) en leggen we een schijfje waar urine van de patiënt aanwezig is. De plaat laten we incuberen en wanneer er geen groei van B.subtilis aanwezig is wil het zeggen dat er antibiotica in de urine aanwezig is.

De volgende stap is een telling. We willen namelijk weten hoeveel bacteriën in de urine aanwezig zijn. Wanneer er veel bacteriën aanwezig zijn is heeft de patiënt waarschijnlijk een UWI. Alleen deze test concludeert niet dat de patiënt een UWI heeft hiervoor is verder onderzoek nodig. We mogen wel een vermoeden uitspreken.

Na de telling volgt een directe grampreparaat. Hierbij pakken we 10 uL urine en brengen we aan op een voorwerpglaasje. Hierna voeren we een gramkleuring uit zodat er onderscheid kan word en gemaakt met de gram positieve en de gram negatieve bacteriën. Hierdoor weten we welke soort het eventueel zou kunnen zijn. Naast de bacteriën zien we ook Neutrofiele granulocyten. Dat zijn witte bloedcellen die bij een infectie in grote mate aanwezig zijn.

Na de telling voeren we een kweek uit. Bij een kweek gebruiken we verschillende agar platen. Agar platen zijn voedingsbodems voor bacteriën. Er zijn verschillende soorten voedingsbodems. Omdat niet elke bacterie hetzelfde nodig heeft zijn er verschillende platen die elke andere voedingsstoffen bevatten. De platen die worden ingezet tijdens een kweek met een urinesample zijn BA, CNA en MCA. BA is een bloedagar gemaakt van schapenbloed. Het is een rijk medium waar veel bacteriën op kunnen groeien (mits ze met de juiste omstandigheden worden geïncubeerd). CNA is een plaat waar Staphylococcen en Streptococcen op kunnen groeien. Een MCA plaat is een plaat waar gram negatieve bacteriën op kunnen groeien (meer informatie over gram en vormen kan je terugvinden in het kopje gramkleuring). Hierna worden de platen geïncubeerd bij 37 graden voor 18-24 uur.

Hierna kunnen we onderzoeken welke bacterie het is en een gevoeligheidsbepaling inzetten. Een gevoeligheidsbepaling is een test waarbij wordt gekeken of de verwekker van de UWI resistent is tegen bepaalde medicatie. Uit het resultaat kan worden gekeken welke medicatie voorgeschreven wordt. Vaak is dit Nitrofurantoïne.